Steeds duidelijker wordt het, dat fermentatie van melk tot een andersoortig product leidt als gewone consumptiemelk. We praten hier over onderzoek met ‘gepasteuriseerde melkproducten’. Al eerder werd duidelijk, dat in Zweedse vrouwen minder problemen hadden met hartfalen, maar ook minder osteoporose kregen, als zij gefermenteerde melkproducten (Yoghurt, Acidophylus-melk) of kaas aten. De Zweedse consumptiemelk daarentegen leidde tot een toename van sterfte, hart- en vaatziekten en osteoporose.
In een recent gepubliceerd onderzoek (Beltrán et al., 2018), (Journal of Dairy Science) werd door proefpersonen dagelijks 150 ml gefermenteerde melk gedronken op basis van een bepaalde stam Lactococcus lactis (NRRL B-50571). De controlegroep kreeg slechts aangezuurde melk op basis van alleen melkzuur. Het onderzoek werd als dubbelblind studie doorgevoerd, wat inhoudt dat de proefpersonen en diegene die de melkproducten gaven en de proef uitwerkten, niet wisten in welke groep de personen waren ingedeeld.
De deelnemers hadden een iets verhoogde bloeddruk (bovendruk ca 134, onderdruk ca 88 mm Hg). Er zijn een aantal interessante uitkomsten na 8 weken consumptie van de één of de andere zure melk:
- boven- en onderdruk nam af in beide groepen, maar significant meer in de Lactococcus-groep,
- aan het einde van de proefperiode loopt de bloeddruk weer geleidelijk op, hetgeen een pleidooi is dergelijke producten regelmatig in te nemen,
- na de periode van 8 weken waren zowel de Cholesterol waarden als de triglycerid-waarden in het bloed beter in de Lactococcus-groep. Het verschil was echter niet significant en mag derhalve niet echt geteld worden.
De vraag blijft natuurlijk welk mechanisme er aan deze veranderingen ten grondslag ligt. Wellicht zijn het er meerdere, die hier elkaar versterken. Gefermenteerde melk bevat een hoog aandeel Vitamine K2 en sommige stammen Lactococcus produceren grote hoeveelheden hiervan. K2 werkt regulerend in de ‘juiste kalk-afzetting’ in het lichaam, namelijk niet in de slagaderwanden, maar in de botten. Hoe geringer de afzetting in de bloedvaten van kalk en aanverwante producten, hoe soepeler de vaten en hoe lager de bloeddruk.
Al eerder publiceerde Gast et al. (2008) in een prospectieve studie met gezonde vrouwen zonder hart- en vaatproblemen, dat er een negatieve relatie ontstond tussen de inname van Vitamine K2 en het ontwikkelen van hart- en vaatziekten (CVD). De negatieve relatie werd uitgedrukt als een risico van 0.91 bij elke toename van 10mg K2 / dag in hun voeding (dus per 10 mg daalde de kans met 9% = 1.00 – 0.91). De meeste K2 was in de vorm van MK7, MK8 en MK9, substanties in zuivelproducten. Belangrijk daarbij, is dat men deze relatie niet vond met de inname van Vit K1 (uit plantaardige producten). Vergelijkbare uitslagen werden gevonden tussen K2-inname en het zg ‘metabolic syndrome’ (lees: obesitas, suikerziekte, etc). Hier vond men een effect op de afname van bloed-triglyceriden en ook een afname in de buik-omvang. De buik-omvang (waist-circumference) wordt gezien als een belangrijke indicatie voor de gevaren van het metabolic syndrome. Ook hier werd er geen relatie gevonden met Vit K1.
Er komt ook steeds meer aandacht voor een indirecte werking van voeding (via de darmflora) in plaats van een directe (nutriënten-denken). In verschillende welvaartsziekten wordt al gesproken over de as tussen darm en hersenen of de as tussen darm en hart. Een goed functionerende flora voorkomt problemen nu en later en kun je voeden en verzorgen. Daarbij is het een interessante vraag hoe je dit stuurt en de gedachte over biologische bodemvruchtbaarheid kan hier ook wel eens leidend zijn. In de biologische landbouw wordt dikwijls gezegd, je moet de plant niet direct voeden (met wateroplosbare meststoffen), maar indirect via het bodemleven. Het bodemleven voor de plant is als de darmflora voor elk dierlijk levend wezen, wellicht. Pro-biotica betekent ‘voor het leven’ of anders gezegd ‘het leven(de) ondersteunend’. Lactococcen en verschillende andere bacteriën spelen hierin een doorslaggevende rol. Pre-biotica zijn inhoudsstoffen, die het leven stimuleren, het zijn stoffen, waarop het leven beter gedijt. Niet voor niets wordt in babypoedermelk aandacht besteed aan de zg oligosachariden. Melksuikers, waarop de darmflora van de baby kan gedijen. Vergelijk het met het stro in de koemest om het land vruchtbaar te maken.
Gezien de reactie op bloeddruk uit het 1e onderzoek, maar ook uit andere onderzoeken met dergelijke producten, lijkt het raadzaam dergelijke gefermenteerde producten regelmatig te consumeren. Kennelijk heeft het darm- (net als het bodemleven) geregeld een prikkel nodig om hun werk te kunnen blijven doen.
Foto: Blauwschimmelkaas is rijk aan Vitamine K2
