Take home message
- Na 4-weekse consumptie van magere, bacterieloze kefir is meer spiermassa aangelegd in jonge muisjes zijn de muisjes minder snel vermoeid. Deze kefir beïnvloedt ook de ontwikkeling van de darmflora positief .
Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de effecten van kefir, een krachtige probiotica. Muizen zijn daarbij een dankbaar onderzoeksobject om niet alleen verschillen te laten zien, maar ook verklaringen te genereren waarom de verschillen ontstaan. Muisjes worden ingezet in allergie-, astma- en nu vermoeidheidsonderzoek. Kenden wij in Nederland vooral Joris 3-pinter, in Duitsland was de spreuk ‘Milch macht müde Männer munter’, grofweg vertaald als ‘melk is een opkikker als je moe bent’. Het zal ook wel voor Duitse vrouwen bedoeld zijn. Hier gaat het hier echter niet om effecten van melk, maar om een gefermenteerd melkproduct.
Op basis van het onderzoek van Hsu et al, 2018 valt te concluderen, dat bepaalde eigenschappen van kefir ertoe leiden, dat muisjes meer uithoudingsvermogen hebben en een beter spierherstel na regelmatige consumptie van kefir. De onderzoekers maakten op een bijzondere wijze kefir, namelijk op basis van gepasteuriseerde, magere melk en de kefirdrink werd vervolgens volledig gesteriliseerd (100oC, 30 minuten) en gevriesdroogd. De probiotica werd derhalve tot een postbiotica. Dit gevriesdroogde product werd in het muizenvoer dagelijks vier weken lang in oplopende concentraties aan drie groepen muisjes gegeven. In de controlegroep werd alleen glucose bijgemengd. De kefir bevatte ca 3% eiwit en 0,1% vet. Door al deze voorbehandelingen sluit je een paar effecten uit: de bacteriën zijn dood en het vet heeft geen additioneel effect. Wat je overhoudt, is dat de kefir-werking in dit experiment vooral komt door de stofwisselingsproducten van de kefir bacteriën, een postbioticum. Er ontstaat uiteraard melkzuur, maar ook een range aan andere producten, peptiden, half-fabrikaten van eiwitten, kortketenige vetzuren als butyraat, etc. In een postbioticum kunnen de eiwit-afbraakproducten, de peptiden, een belangrijke werking hebben.
Spierweefsel en bruin vet
Na 4 weken kefir-consumptie ontwikkelden de muisjes meer spierweefsel en bruin vetweefsel. Nog zonder verdere extra inspanningen en voordat ze onderworpen werden aan inspanningstests. De kefir-muisjes kregen al tijdens hun groei ca 7-8% meer spieren dan de controles. De kefir muisjes konden daardoor ca. 2,3x zo lang zwemmen als de controle muisjes, die het minder dan 4 minuten volhielden. Dit betekent, dat de kefir muisjes minder snel vermoeid raakten. Er was sprake van een dosis-werking effect, toen bleek, dat effecten beter waren naarmate de muisjes een grotere hoeveelheid kefir consumeerden, overeenkomend met hun groter wordende relatieve spiermassa. Ook werd de sterkte van de grip (vgl. een stevige handdruk) gemeten en deze was ca. 25% hoger in de kefir muisjes. Krachtiger worden zonder echte oefening kan natuurlijk alleen wanneer het lichaam in opbouw is, zoals bij deze jonge muisjes. Gedurende het experiment namen de al 8 weken oude muisjes nog bijna 10% in totaal gewicht toe, deels extra spierweefsel.
Darmflora
De analyse van de darmflora en de stofwisselingsmetabolieten leverden een paar interessante resultaten. Kijkend naar de verschuiving in de grote groepen (Phyla) vinden we meer Bacteriodetes (B) en minder Firmicutes (F). De twee hoogste doseringen aan kefir hadden een F/B ratio van ca. 1,25, terwijl de laagste kefir-groep en de controle veel hoger lagen (2,5). Ratio’s kunnen belangrijk zijn, net zoals de verhouding tussen omega-6 en omega-3 vetzuren in ons dieet. Het geeft slechte en wenselijke verhoudingen in verband met gezondheid. Bekend is verder dat de groep Bacteriodetes in de darm ertoe bijdragen dat er meer kortketenige vetzuren in de darm geproduceerd worden. Deze kortketenige vetzuren zijn onder meer in verband gebracht met een afname van ontstekingen en een afnemend hongergevoel. Kefir muisjes reguleerden makkelijker hun ammonia-productie, die ontstaat bij spierinspanning, en zij hadden een betere energieopslag in hun spieren in de vorm van glycogeen.
Literatuur
- Hsu, Y. J., Huang, W. C., Lin, J. S., Chen, Y. M., Ho, S. T., Huang, C. C., & Tung, Y. T. (2018). Kefir supplementation modifies gut microbiota composition, reduces physical fatigue, and improves exercise performance in mice. Nutrients, 10(7), 862.
Afbeelding, een oud wervingsbord om melk te drinken
